Achter de muziek: Dance

Ik dacht vroeger altijd dat dance een typisch Nederlands product was. Van trance, via club en mellow tot gabber, altijd waren de Nederlandse DJ's en acts vertegenwoordigd tot ver over de grenzen. Maar officieel komt de dance uit de 'good old U-S-of-A', uit Chicago om precies te zijn, en de muziek heeft Europa veroverd vanuit Ibiza en Engeland.

De muziek
Vanuit een technisch oogpunt: dancemuziek is up-tempo muziek, met een snelheid variërend van ongeveer 118 tot 135 BPM, of Beats per Minute. 120 BPM kent dus twee 'klappen' per seconde. Via dit linkje kan je horen hoe snel dat is. Elke klap is een bass-drum: dit heet 'four-to-the-floor' (ungg-ungg-ungg-ungg). Tussendoor wordt in de regel een high-hat gespeeld (tss-tss-tss-tss). Combineer dat, en je krijgt de klassieke house-beat "ungg-tss-ungg-tss-ungg-tss-ungg-tss". Hierop zijn sinds het ontstaan van de house, begin jaren '80, allerhande varianten op bedacht, in snelheid, opbouw, ritme en instrumenten. Deze passeren zo kort de revue.

The Warehouse, Chicago

Housemuziek heeft invloeden uit disco, soul, R&B (de originele versie), jazz en funk, maar is van geen van die stromen een directe afstammeling. Het voornaamste verschil met de voorlopers in de discotheek is de repeterende drumbeat onder de muziek. Daarnaast werden de nummers langer, en werd meer gebruik gemaakt van samples, synthesizers, sequencers en drummachines. Het nummer "On and On" van Jesse Saunders en Vince Lawrence (zie dit linkje) komt uit 1984 en is een van de schoolvoorbeelden van de toentertijd nieuwe stroming.

De naam house komt volgende overlevering van de naam van de discotheek 'The Warehouse' in Chicago, waar deze muziekstijl veel werd gedraaid. "House, dat is de muzieksoort die in The Warehouse gedraaid wordt". Na het nummer "It's House" van Chip E uit 1985 (video) was de term gemeengoed. In Amerika breidde de stroming zich snel uit: naar Detroit, de bakermat van de Detroit Techno en New York, onder andere door de club Paradise Garage, de oorsprong van de naam van de Garage-stroming.
In Europa was de electronische muziek ook al aan een opmars bezig. Belangrijke stromingen waren de New Wave (met Depeche Mode, The Cure, Alphaville), Italo (discohouse uit met name Duitsland en Italie),  synthesizerpop (Kraftwerk) en Ambient (met de grondlegger Brian Eno). De Fransman Jean-Michel Jarre verkocht van zijn album Oxygene 12 miljoen albums - het meestverkochte Franse album aller tijden.

Club Pacha, Ibiza

In 1987 komt het Ameriaanse Summer of Love-festival naar Europa. Eerst naar Ibiza (house- en feesteiland bij uitstek), later naar Engeland. Als MTV vervolgens het programma Party Zone gaat uitzenden, gaat het snel. En dan, dán komt Nederland.


House in Europa
Engeland en Nederland zijn belangrijke landen geweest voor de housemuziek. De eerste house-hit is "House Arrest" van Krush uit Engeland. Het bereikte daar nummer 3, en in Nederland (intussen het, na Engeland, op één na belangrijkste dance-land) nummer 7 in de hitparade. Later volgden K.L.F. en Edelweiss.

House in Nederland
In 1987 opent de - intussen gesloten maar nog altijd legendarische - club RoXY. De aanloop was lastig, maar na een groot feest, de Warehouse Party van SoHo in het Oostelijk havengebied, gaat het hard. Sindsdien domineren de Nederlandse DJ's en acts de lijsten, de feesten en de festivals. Twee jaar na de opening van RoXY opent de eveneens legendarische iT zijn deuren in Amsterdam. Beide clubs bestaan intussen niet meer (echt). De RoXY kwam in een episch vuur aan het eind, op de dag dat mede-oprichter Peter Giele werd begraven; de iT kwam in het slop na de dood van oprichter Manfred Langer. Uit die scene komen grootheden als DJ Jean, Joost van Bellen en Isis.

Gabber
In de jaren '90 wordt de scheiding tussen de rustiger stroming (mellow, of club) en de hardere stroming (hardcore) duidelijk. Het nummer "We have arrived" van Mescalinum United, van de Duitse DJ Marc Acardipane zou de eerste gabberplaat zijn. 

Nederland is - ondanks het schijnbaar Duitse begin - de bakermat van de hardcorehouse, of gabber met belangrijke roots in Rotterdam. Bekende en populaire acts zijn Neophyte, Rob Gee, Buzz Fuzz, maar ook dames als Lady Dana. De bijpassende kledingsstijl is ook bekend: trainingspak van Australian (Cavello was 'frowned upon'), Nike Air Max, Bomberjack en een kaal hoofd.

Bij de gabber horen feesten, min of meer gerangschikt per label en subsoort: ID&T was bekend met de populaire Thunderdome-feesten en Mysteryland, je had de feesten van Hellraiser, en P.O.R.N. van The Hague Terror Squad.

Dance nu

Tegenwoordig zijn er bijzonder veel verschillende soorten dance: ik telde op een site al 47 verschillende soorten. Grofweg is er een scheiding te maken tussen héél relaxed (ambient, chill-out), house (de dansbare muziek, vaak met zang), drum-'n'-bass, electro en techno (met de industrielere en hardere ondersoorten). Veelal zijn het intussen cross-overs, met veel invloeden uit andere muziekstijlen (denk bijvoorbeeld aan de SupperClub-reeks of St. Germain, met invloeden uit jazz en blues). Voor nagenoeg elke 'mood' is er wel een CD te pakken.

Maestro's Favvy's 

Uw eigen Maestro is een liefhebber van het housegenre. Al vroeg: ik kan me nog herinneren dat ik vroeger een cassette op mijn walkman had met nummers als "Pump up the Volume" van M.A.R.R.S. en het Hollandse "Poing". Ik heb ook een tijd in gabbertenue - Air Max en Aussie - rondgestuiterd: ik heb nog steeds drie CD's van Thunderdome. Ik kan ze gewoon niet weggooien, maar draaien doe ik ze niet meer. Gabberen kan ik overigens nog steeds. 

Wat wel vaker gedraaid wordt zijn de CD's van SupperClub (heerlijk chillen op de 'Salle Neige'-CD 1 van de dubbelaars, of iets meer up-tempo met 'Bar Rouge', de CD-2). Daarnaast hou ik van het snellere werk: Deadmau5, Audio Bulley's, Daft Punk (daar volgt binnenkort een apart blog over), Pendulum, Erick Morillo en Joris Voorn. Een van de beste acts ooit vind ik Boys Noize - ook meer over hem in een apart blog, binnenkort.

Een absolute aanrader is het "instituut" van BBC Radio: elke zaterdag zendt BBC Radio 1 de "Essential Mix"uit, een set van één of meer populaire DJ's, vooraf opgenomen of live - meestal vanaf Ibiza of vanuit Manchester. De hele volgende week wordt op www.bcc.co.uk de uitzending van de vorige zaterdag gestreamd. Elke week hoor je een andere op dat moment populaire DJ. Opvallend is dat de laatste tijd bijzonder veel drum-'n'-bass wordt gedraaid, deze snelle dancevariant is aan een stevige opmars bezig.

Jammer genoeg kleven er aan de house-scene, zeker aan de wat hardere varianten, veel (voor-)oordelen over geweld, drugsgebruik en anderszins onwettelijke zaken. Een Australian komt er dus zo snel niet meer in, maar gelukkig hebben we de MP3-tjes nog.

Kijken:

Deadmau5 - Cheese is the Reward 

Boys Noize - Jeffer

Royksopp - What Else is There 

DJ Roog (Hed Kandi) - Beautiful 

Pendulum - Slam